شکست مکانیکی زنجیره های رابر ( Rubber mastication )

Rubber man لقب مهندسین و اپراتورهایی است که در بخش کامپاندینگ رابرها فعالیت دارند. از آنجاییکه یکی از اصلی ترین اجزای کامپاندینگ رابرها، دوده است، Rubber man ها با سیاهی محیط کار و لباس کارشان عجین شده اند. ویژگی برجسته دیگر Rubber man ها حرفه ای بودن در کار با غلتک و تنظیم ویسکوزیته رابرها برای فرایندهای شکل دهی بعدی است. تنظیم ویسکوزیته رابرها به کمک اعمال تنش در غلتک و بنبوری ها و شکست مکانیکی زنجیره رابر صورت می گیرد، این فرایند Mastication نام دارد.

شکست مکانیکی زنجیره های رابر

غلتک و بنبوری دو ماشین مهم شکل دهی رابرها هستند. در این ماشین های شکل دهی یک ناحیه اعمال تنش بالا وجود دارد و با عبور رابر از این ناحیه و اعمال تنش مکانیکی بالا، تخریب زنجیره رابر و تجزیه آن به بخش های کوچکتر صورت می گیرد. با این کار جرم مولکولی متوسط رابر کاهش پیدا می کند و توزیع جرم مولکولی آن تغییر پیدا می کند. از آنجاییکه متوسط جرم مولکولی و توزیع جرم مولکولی به صورت مستقیم تعیین کننده ویسکوزیته رابر است، در نتیجه به کمک فرایند Mastication ویسکوزیته رابر تنظیم می شود.

شکست مکانیکی زنجیره های رابر

به طور کلی فرایندهای لازم برای آماده سازی رابرها جهت تبدیل به قطعه نهایی شامل کامپاندینگ و شکل دهی نهایی است. در بخش کامپاندینگ اجزای غیر رابری لازم مانند تقویت کننده هایی همچون سیلیکا و دوده، اجزای پخت و پایدار کننده ها به رابر پایه اضافه می شوند و در برخی موارد آلیاژ سازی با سایر رابرها صورت می گیرد. در مرحله شکل دهی نهایی به کمک ماشین آلات قالبگیری فشاری، تزریق و اکستروژن لاستیک، کامپاند آماده شده به قطعه نهایی تبدیل می شود و فرایند پخت کامل می شود. در هر دو مرحله کامپاندینگ و شکل دهی نهایی ویسکوزیته رابر نقش مهمی در کیفیت قطعه تولیدی و خواص فیزیکی – مکانیکی آن دارد. همچنین انرژی و تنش مکانیکی لازم برای شکل دهی یک رابر را ویسکوزیته آن تعیین می کند. در حقیقت Rubber man ها، رابرها را پلیمرهای عصبانی و اصطلاحا دارای Nerve می دانند. عصبانی بودن رابرها به علت جرم مولکولی و الاستیسیته بالای زنجیره و ویسکوزیته بالای آن ها است و به کمک فرایند Mastication و تنظیم ویسکوزیته فرایند پذیری رابر مناسب تر می شود.

اولین بار Mastication برای تنظیم ویسکوزیته لاستیک طبیعی (Natural Rubber – NR) به کار برده شد. از آنجاییکه NR یک لاستیک طبیعی است و جرم مولکولی آن تحت کنترل نیست، تنظیم ویسکوزیته آن قبل از فرایندهای شکل دهی بسیار مهم است و هم اکنون نیز Mastication این رابر قبل از فرایندهای شکل دهی بعدی صورت می گیرد. اما هر چند در گذشته سایر رابرها نیز در ابتدا تحت فرایند Mastication قرار می گرفتند، اما امروزه این کار کمتر مرسوم است. در حقیقت با توسعه کاتالیست های تولید مختلف، مانند کاتالیست های متالوسنی، و امکان مهندسی کردن متوسط جرم مولکولی و نحوه توزیع آن در حین تولید رابر، گونه های مختلف رابرهای گوناگون در پتروشیمی های سراسر دنیا تولید می شوند و Rubber man ها می توانند گونه متناسب با الزامات قطعه نهایی را انتخاب و بدون انجام Mastication استفاده کنند.

درباره نویسنده

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *